Ένα από τα γνωρίσματα του αξιόλογου λογοτεχνικού κειμένου είναι και η δύναμη του να οδηγεί τα κριτήριά μας σε μια μικρή, κάποτε και σε μεγάλη, δοκιμασία. Υποστηρίζουν πολλοί ότι κάθε λογοτεχνικό έργο, οποιασδήποτε μορφής, πρέπει να κρίνεται στην εποχή του. Και όχι μόνο να συγκρίνεται με τα άλλα λογοτεχνικά κείμενα της ίδιας εποχής και του ίδιου τόπου, αλλά και να τοποθετείται πλάι στη γενικότερη πνευματική στάθμη του καιρού του και της κοινωνίας που εκφράζει τις αντιλήψεις και τις αξιώσεις της, και να βαθμολογείται μ' αυτό το μέτρο, πού είναι κάπως στενό μα δίνει ακριβέστερες πληροφορίες και αποκλείει την ανεδαφική έρευνα. Δεν είναι όμως λίγοι και δεν έχουν ασήμαντα επιχειρήματα κ' εκείνοι πού εξετάζουν τα λογοτεχνικά έργα έξω από τόπο και χρόνο, πού μετράνε την αξία τους με τη συγκίνηση πού προκαλούν σε όσους τα διαβάζουν για να έχουν πνευματική τέρψη και όχι για να κάνουν μελέτη και ανάλυση κειμένων, και φτάνουν σε συμπεράσματα πού στηρίζονται στην απόλυτη αισθητική αποτίμηση και εξασφαλίζουν περισσότερη διάρκεια στην τοποθέτηση τους.